Pardonu min. Ĉu vi parolas Esperanton?

Przepraszam. Czy mówi pan w języku esperanto?

Ludwik Zamenhof urodził się 15 grudnia 1859 (piętnastego grudnia tysiąc osiemset pięćdziesiątego dziewiątego) roku w Białymstoku. Jego ojciec Marek Zamenhof przeprowadził się do Białegostoku z małej miejscowości Tykocin. Tu poznał Rozalię Sofer, z którą ożenił się, a w 1859 (tysiąc osiemset pięćdziesiątym dziewiątym) roku przyszedł na świat ich syn Ludwik. Państwo Zamenhof mieszkali na ulicy Zielonej 6 w Białymstoku, tuż obok placu, na którym był targ. Już jako mały chłopiec Ludwik słyszał różne języki, w mieście mieszkali Polacy, Żydzi, Niemcy i Rosjanie. Wielokrotnie był świadkiem sytuacji konfliktowych spowodowanych wzajemnym niezrozumieniem się. Mały Ludwik wymyślił, że gdyby wszyscy ludzie mówili w jednym języku, uniknęliby konfliktów i kłótni. Tak narodziła się i rozwijała w jego głowie idea stworzenia języka uniwersalnego, wspólnego dla wszystkich.

W 1873 (tysiąc osiemset siedemdziesiątym trzecim) roku Ludwik wraz z rodzicami przeprowadził się do Warszawy. Po ukończeniu gimnazjum wyjechał na studia medyczne do Moskwy (Zamenhof był z zawodu lekarzem okulistą). Po powrocie do Warszawy poznał Klarę Silbernik, z którą ożenił się w 1887 (tysiąc osiemset osiemdziesiątym siódmym) roku. W tym samym roku ukazał się również pierwszy podręcznik do nauki języka esperanto.

Zarówno żona, jak i teść, wspierali prace Ludwika nad nowym językiem, a esperanto szybko zyskiwało zwolenników. W 1889 (tysiąc osiemset osiemdziesiątym dziewiątym) roku ukazał się pierwszy numer czasopisma "La Esperantisto", a w 1905 (tysiąc dziewięćset piątym) roku odbył się I Kongres Esperanta we Francji. Trzy lata później założono Światowy Związek Esperantystów. Szacuje się, że obecnie językiem esperanto posługuje się od 500 tysięcy do 2 milionów ludzi na całym świecie.

Ludwik Zamenhof był poliglotą, oprócz języka polskiego znał też rosyjski, niemiecki, francuski, angielski oraz łacinę i grekę. Jego język bazuje na gramatyce i słownictwie języków indoeuropejskich. Gramatyka esperanta jest logiczna i łatwa do nauczenia. Ponad 70% słów pochodzi z języków romańskich. Jeśli mówisz w którymś z tych języków, z pewnością rozpoznasz następujące słowa:

la semajno

la lundo

la mardo 

la merkedo

la ĵaŭdo

la vendredo

la sabato

la dimanĉo

Tak, to nazwy dni tygodnia. Prawda, że brzmią podobnie?